De definitie van succes is aan een transitie onderhevig. Men gebruikt data en ontleed (individuele) activiteiten om erachter te komen wat succes is en hoe dit tot stand komt, wat ervoor zorgt dat ‘succes’ veel verschillende omschrijvingen kent. Eén ding is zeker; een werkomgeving waarin personeel enkel wordt afgerekend op het wel of niet behalen van gestelde doelen lijkt binnenkort toch echt verleden tijd.
Voor vooruitgang in de breedste zin van het woord is dit een goede zaak. Om vooruitgang te realiseren is immers ontwikkeling nodig en daarvoor moet weleens risico worden genomen. Hoe kan de bedrijfscultuur creativiteit en succes in de hand (of juist tegen-) werken en hoe kunnen organisaties hierop anticiperen?
Psychological Safety
Het zit in onze aard dat op een negatieve reactie op één van onze eigen acties een ‘fight-or-flight response’ volgt, wat uiteraard niet bijdraagt aan de creatieve ruimte die men voelt. Door altijd maar op safe te spelen blijft een organisatie vastzitten in het patroon dat tot de huidige situatie leidde, wat ontwikkeling remt.
Men moet input kunnen leveren zonder bang te hoeven zijn dat hier op individueel niveau negatieve consequenties of maatregelen aan verbonden zijn. Dit heet ook wel Psychological Safety - een concept dat al jaren wordt gebruikt in de psychologie en later haar weg vond naar andere takken van sport, zoals management. Psychological Safety zorgt voor een omgeving waarin (weloverwogen) risico’s genomen kunnen worden, een sterke teamgevoel heerst, eerlijke feedback wordt gegeven en assertiviteit wordt omarmd.
Communicatie in een veilige werkomgeving
Een ‘veilige werkomgeving’ betekent niet dat alle resultaten – tegenvallers én meevallers – omarmd moeten worden. Wanneer men vaak uitspreekt dat het niet erg is als de doelen niet behaald worden, wordt het niet behalen van de doelstellingen de norm. Andersom kan het positief communiceren van behaalde doelstellingen ook een gevaar vormen voor de veilige werkomgeving. Wanneer eigen doelstellingen niet worden behaald, kan het heel moeilijk zijn om te moeten luisteren naar positieve berichten over anderen die hun doel wel behalen.
Goede doelen zijn ambitieus én realistisch, dus is het niet erg als deze een keer niet wordt behaald. Beter is om te communiceren over de activiteiten en resultaten en de mate van succes in het midden te laten.
Een veilige omgeving creëren
Een bedrijfscultuur veranderen heeft nogal wat voeten in de aarde en is nooit zo één twee drie gepiept. Het creëren van een veilige omgeving start eigenlijk helemaal bovenaan. Door collectieve doelen voor de gehele organisatie te stellen in de vorm van een missie en visie groeit het vertrouwen van werknemers, in de organisatie én in elkaar.
In de lagen eronder kan door de managers het verschil worden gemaakt. Zij krijgen de taak de teamleden op één lijn te krijgen en het vertrouwen in elkaar te doen laten groeien om naar het best mogelijke resultaat te kunnen streven. Voor managers delen we vijf concrete tips om een veilige werkomgeving te vormen:
- Stel zelf veel vragen
Door zelf veel vragen te stellen laat je zien dat er veel ruimte is voor nieuwsgierigheid en dat het heus niet erg als iemand iets niet weet.
- Bespreek eigen fouten
Geef eigen fouten toe en bespreek ze. Laat zien dat het niet erg is als iets niet lukt. Dit versterkt het teamgevoel, vergroot de vrijheid om risico’s te nemen en verkleint de kans dat teamleden uit angst voor negatieve consequenties gemaakte fouten voor zich houden.
- Vermijd moeilijke onderwerpen niet
Door ook de lastige onderwerpen te bespreken, geef je het team het idee dat alles besproken kan worden. In een veilige omgeving voelt men zich sneller comfortabel genoeg om alle beren op de weg te bespreken.
- Breng vaardigheden van en voor het hele team in kaart
Zo weet ieder teamlid wat men aan de anderen heeft, wat de drempel om wat aan elkaar te vragen verlaagt. Daarnaast zorgt een skillmatrix voor zekerheid op individueel niveau.
- Vraag om feedback omtrent communicatie
Vraag de teamleden geregeld om feedback omtrent zaken die je communiceert om erachter te komen of jouw communicatiestijl bij de teamleden past.
Transformationeel leiderschap is een leiderschapsstijl die extra ondersteuning kan bieden in het stimuleren van het creatieve proces en het creëren van een inclusieve en veilige werkomgeving.
